Οι Αμερικανίδες Κυρίες

Οι Δρ. Ruth Α. Parmelee, Angenette Parry και Miss Emilie Willams, R.N. ανταποκρινόμενες στην πρόσκληση του προέδρου της Ε.Α.Π., Henry Morgenthau, μετέφεραν την λειτουργεία της Οργάνωσης από τη Θεσσαλονίκη στη Νέα Κοκκινιά Το όραμα τους για ένα Νοσοκομείο και μια Νοσηλευτική Σχολή, υλοποιήθηκε στο οικοδομικό τετράγωνο 49 του προσφυγικού συνοικισμού, με την οικονομική συνδρομή και της Near East Relief. Αντίστοιχες μονάδες οι οργανώσεις αυτές και ο Αμερικανικός Ερυθρός Σταυρός είχαν δημιουργήσει και σε άλλους προσφυγικούς συνοικισμούς.

Το Νοσοκομείο των Αμερικανίδων Κυριών παρείχε υπηρεσίες επίσκεψης κατ’ οίκον, εξωτερικών ιατρείων, νοσηλευτικής και χειρουργικής φροντίδας, σταθμούς γάλακτος και κλινική μητρότητας και μωρού. Το 1925 είχε μόλις ένα γιατρό, για ιατρικές, χειρουργικές και μαιευτικές εργασίες και έναν οφθαλμίατρο. Πέντε χρόνια αργότερα διέθετε 4 γιατρούς, μια νοσοκόμα και είχε χωριστικότητα 105 κρεβάτια. Στη διάρκεια περίπου μιας δεκαετίας το νοσοκομείο  αναπτύχθηκε ιδιαίτερα. Το Yπουργείο Πρόνοιας συμμετείχε ενεργά στην λειτουργεία του και μετά την αποχώρηση της Οργάνωσης των Αμερικανίδων Κυριών πέρασε στη δικαιοδοσία του υπουργείου Πρόνοιας, περιορίζοντας όμως σημαντικά τις λειτουργείες του έως το οριστικό κλεισιμό του. Από το 1970 στον ίδιο χώρο και σε νέες κτιριακές εγκαταστάσεις φιλοξενούνται  σχολικές μονάδες. Σήμερα στεγάζει το 2ο Γυμνάσιο Νίκαιας που φέρει το όνομα της πρώτης δασκάλας του Συνοικισμού της προσφύγισσας Μαριάνθης Σκαλάς.

Λίγα μόλις μέτρα βορειότερα στο οικοδομικό τετράγωνο 84 των οδών Κασταμονής και Θείρων, εκεί που σήμερα βρίσκεται το ανοιχτό γήπεδο με το όνομα Γεώργιος Αμερικάνος βρίσκεται ο χώρος της Αμερικανικής Λέσχης και το ομώνυμο γυμναστήριο από το 1925. Εκπαιδευτικές και αθλητικές δράσεις φιλοξενούνται στους χώρους της Λέσχης σχεδόν έναν αιώνα τώρα για τα νεαρά αγόρια και κορίτσια του συνοικισμού.

Οι  Αμερικανίδες Κυρίες και η Χριστιανική Αδελφότητα Νέων (Young Men’s Christian Association -YMCA) αποτέλεσαν δυο φορείς που πρόσφεραν αρωγή στους κατοίκους της Νέας Κοκκινιάς, δημιουργώντας υποδομές και δυνατότητες τη στιγμή δημιουργίας του συνοικισμού. Πρόσφεραν πραγματική στήριξη και επηρέασαν την καθημερινότητα των κατοίκων αλλάζοντας την ποιότητα της ζωής τους. Σήμερα οι ιστορίες των δύο αυτών Οργανώσεων δεν είναι μόνο οι μνήμες και οι αναφορές των μεγαλύτερων κατοίκων  του συνοικισμού ότι γεννήθηκαν στο Νοσοκόμειο των Αμερικανίδων Κυριών ή ότι έμαθαν αγγλικά και μπάσκετ στους χώρους της ΧΑΝ. Είναι η διαρκής υπόμνηση της ουσιαστικής αρωγής που είχαν ανάγκη οι νεοαφιχθέντες 

Σήμερα, έναν αιώνα μετά, κάποιες από αυτές τις οργανώσεις βρέθηκαν ξανά στην Ελλάδα, στην πρώτη γραμμή για την διαχείριση της  «προσφυγικής κρίσης» του 2015. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, ο Ερυθρός Σταυρός και η Save the Children ήταν κάποιες από τις οργανώσεις με ενεργό ρόλο τα τελευταία χρόνια. Όμως, η αντιμετώπιση των προσφύγων από το 2015 έως σήμερα, τόσο από το κράτος όσο και από τις οργανώσεις είναι  πολύ διαφορετική.  Οι πρόσφυγες του σήμερα, παρότι μόλις 60.000, δηλαδή το 5% του 1.200.000 προσφύγων που έφτασαν μεταξύ 1922-24 στη χώρα, συνεχίζουν να ζουν ακόμα σε container και σκηνές, σε καμπς εκτός του αστικού ιστού χωρίς ουσιαστική αρωγή σε ζητήματα εργασίας, κατοικίας και συμμετοχής στις τοπικές κοινωνίες.